Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu cảm tưởng tại Nghĩa trang tưởng niệm các Anh hùng vĩ đại của Cuba. (Ảnh: TTXVN)

Santiago de Cuba tháng 4 nắng như đổ lửa, nhịp sống của người dân dường như không tấp nập, hối hả như đa số các đô thị trung tâm ở nhiều nơi. Giao thông trên các đường phố trung tâm rất trật tự, ít tiếng còi xe và có lẽ, tình trạng ùn tắc đường chưa từng xảy ra ở đây như rất nhiều địa phương ở nước bạn.

Hướng về cội nguồn dân tộc

Thành phố Anh hùng duy nhất của Cuba là nơi có Di tích pháo đài Moncada rất nổi tiếng gắn liền với sự kiện lịch sử ngày 26/7/1953 diễn ra cuộc tấn công pháo đài Moncada của đội quân 135 chiến sĩ do lãnh tụ Fidel Castro chỉ huy, được coi là sự khởi đầu cho một cuộc đấu tranh vũ trang giành độc lập, tự do của nhân dân Cuba.

Dịp này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernández và Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam đến thăm Bảo tàng “26 tháng 7”, trước đây là trại lính Moncada và nay là bảo tàng đồng thời là Trường học mang tên “26 tháng 7”.

Di tích này gắn liền với sự kiện lịch sử ngày 26/7/1953 là mốc son quan trọng, là tiền đề để cách mạng Cuba đi đến thắng lợi cuối cùng vào ngày 1/1/1959, mở ra kỷ nguyên mới cho đất nước Cuba - kỷ nguyên của độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội.

Trước đó, khi Đoàn vừa xuống sân bay, Chủ tịch Quốc hội nước ta và đồng chí Chủ tịch Quốc hội Cuba và các thành viên trong Đoàn đến Nghĩa trang Santa Ifigennia đặt hoa, kính cẩn trước anh linh các bậc tiền bối, anh hùng dân tộc, lãnh tụ cách mạng Cuba: Anh hùng dân tộc José Martí, mộ Tổng Tư lệnh Fidel Castro Ruz, mộ Cha của nền độc lập Carlos Manuel de Cespedes, mộ Mẫu quốc Maria Grajales de Maceo.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Chủ tịch Quốc hội Chính quyền nhân dân nước Cộng hòa Cuba Esteban Lazo Hernandez dâng hoa Lãnh tụ Fidel Castro. (Ảnh: TTXVN)

Với đạo lý và truyền thống uống nước nhớ nguồn của hai dân tộc, đến thăm Khu di tích Nghĩa trang Santa Ifigenia, những người bạn Việt Nam và Cuba cùng có mặt dưới nắng trưa bày tỏ lòng biết ơn, sự kính trọng sâu sắc đối với các vị tiền bối; Anh hùng dân tộc Jose Marti - “người Cuba, người Mỹ Latinh đầu tiên viết về Việt Nam”; và Lãnh tụ Fidel Castro, người bạn lớn của nhân dân Việt Nam, người đã cùng Chủ tịch Hồ Chí Minh đặt nền móng cho quan hệ đoàn kết hữu nghị truyền thống đặc biệt Việt Nam-Cuba.

Di sản vô giá đã được truyền trao để lại cho thể hệ trẻ hai đất nước ngày hôm nay. Dưới nắng trưa, nâng niu trong tay bông hồng đỏ thắm, mỗi thành viên có mặt đều trân trọng đặt lên mộ Lãnh tụ Fidel, bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc trước anh linh của các bậc tiền bối của đất nước và nhân dân Cuba.

Với Việt Nam và nhiều bạn bè quốc tế, đất nước Cuba là biểu tượng bất hủ của tinh thần yêu nước và đấu tranh quật cường của các nhà lãnh đạo sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc của Cuba và Mỹ Latinh, vì một nền hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội trên toàn thế giới.

Anh hùng dân tộc José Martí và Tổng Tư lệnh Fidel Castro Ruz - những lãnh tụ cách mạng tiền bối có công lao to lớn trong việc đặt nền móng và vun đắp tình hữu nghị Việt Nam-Cuba.

Những người bạn lớn của Việt Nam

Qua tìm hiểu các tư liệu văn hóa và lịch sử, Anh hùng dân tộc José Martí là người đầu tiên ở châu Mỹ Latinh viết về đất nước và con người Việt Nam qua các tác phẩm “Một cuộc dạo chơi trên mảnh đất những người An Nam”, trong Tạp chí “Tuổi vàng” dành cho thiếu nhi Cuba từ cuối thế kỷ XIX.

Cố Nhà báo, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân Hoàng Tùng, từng viết: “Việt Nam Cuba quen biết nhau chưa lâu vì ở cách xa nhau nửa vòng quả đất. Từ thế kỷ trước, người Cuba đầu tiên José Martí phát hiện ở nước An Nam xa xôi đang diễn ra một cuộc vùng dậy chống cuộc vùng dậy chống Pháp. Ông biểu dương cuộc đấu tranh yêu nước đó của người Việt Nam bằng những lời văn rất sâu sắc với một tấm lòng ưu ái đặc biệt…”.

Trong bài viết “Tình bạn lý tưởng”, Nhà báo Hoàng Tùng cũng đã viết rằng, “Vì nhân dân Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu thịt của mình và Cuba đã làm như vậy. Cả dân tộc được chuẩn bị về chính trị, tinh thần đoàn kết giúp đỡ Việt Nam đến thắng lợi cuối cùng.

Sau thắng lợi của Việt Nam, Cuba lại tiếp tục giúp đỡ bạn mình hàn gắn vết thương chiến tranh, xây dựng lại đất nước. Đến lượt mình, Việt Nam cũng bị bao vây phong tỏa kéo dài. Hai dân tộc lại tiếp tục chiến đấu bên cạnh nhau”.

Trong suốt 63 năm qua, quan hệ giữa hai Đảng, hai Nhà nước, hai Quốc hội và nhân dân hai nước Việt Nam-Cuba không ngừng được củng cố và phát triển toàn diện ngay cả trong bối cảnh quốc tế có nhiều diễn biến phức tạp, khó lường.

Trong trái tim của người dân Việt Nam vẫn ghi nhớ câu nói bất hủ của cố Lãnh tụ Fidel Castro (1/1966) “Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình”.

Hình ảnh Lãnh tụ Fidel, vị lãnh đạo nước ngoài đầu tiên và duy nhất đến thăm vùng giải phóng “đất lửa” Quảng Trị ngày 16/9/1973, những điều này đã thể hiện tình cảm gắn bó, sự sẵn sàng hy sinh của những người đồng chí, người bạn Cuba anh em dành cho Việt Nam, là biểu hiện cao quý của tình đoàn kết quốc tế cao đẹp - tình cảm thiêng liêng chỉ có được giữa những người đồng chí, anh em cùng chung lý tưởng, chiến hào.

Nhiều thế hệ lãnh đạo, nhà khoa học, kỹ sư, bác sĩ Việt Nam không bao giờ quên công lao, sự đóng góp to lớn của đồng chí Fidel Castro vào việc thiết lập, vun đắp, phát triển, để mối quan hệ đoàn kết anh em đặc biệt, hợp tác toàn diện và tin cậy lẫn nhau ngày càng đơm hoa, kết trái.

Cùng tháp tùng Chủ tịch Quốc hội khóa XIV năm 2016 khi có mặt dự lễ viếng Lãnh tụ vĩ đại Fidel Castro, các đồng chí: Nguyễn Đình Bin, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao; Nguyễn Xuân Phong (từng là cán bộ ngoại giao tại Mặt trận Dân tộc giải phóng miền nam Việt Nam, trước đây giữ cương vị Tham tán Đại sứ quán Việt Nam tại Cuba) chia sẻ với phóng viên Báo Nhân Dân: vẫn nhớ như in kỷ niệm hiếm có trong đời; vô cùng vinh dự tháp tùng và phối hợp công tác phiên dịch phục vụ chuyến thăm Việt Nam đầu tiên của Chủ tịch Fidel hồi tháng 9/1973.

Điểm nhấn quan trọng của lịch trình ngày hôm qua, Chủ tịch Quốc hội và Đoàn công tác đến thăm Trường hữu nghị Cuba-Việt Nam, dành riêng cho trẻ em bị khuyết tật vận động tại tòa nhà Villa Elvira, phường Boniato, thành phố Santiago.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ thăm Trường hữu nghị Cuba-Việt Nam. (Ảnh: TTXVN)

Nhiều nhà lãnh đạo Đảng, Nhà nước của Việt Nam và Cuba đã đến thăm trường, nơi nhiều năm qua là biểu tượng của tình đoàn kết anh em, sự gắn bó thủy chung, thân thiết giữa hai đất nước, hai dân tộc Việt Nam-Cuba, được xây dựng từ ý tưởng cao đẹp, đầy giá trị nhân văn của Chủ tịch Fidel Castro dành cho các trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt.

Đây là công trình quan trọng được lãnh đạo tỉnh Santiago de Cuba khánh thành dịp kỷ niệm 60 năm cách mạng Cuba thành công (1/1/1959-1/1/2019).

Các đồng nghiệp tại địa phương đã ghi nhận sự kiện quan trọng về việc lần đầu tiên đưa vào hoạt động mô hình giáo dục đặc biệt này, theo đó, việc khánh thành trường học này là “giấc mơ” với nhiều bậc phụ huynh và các em có hoàn cảnh éo le, tàn tật, điều kiện kinh tế khó khăn. Chúng tôi được biết, hiện tại cả nước Cuba mới có một trường duy nhất loại này tại thủ đô La Habana.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ tặng quà học sinh Trường hữu nghị Cuba-Việt Nam. (Ảnh: TTXVN)

Qua báo cáo với các thành viên trong Đoàn, lãnh đạo trường cho biết, trường đón chăm sóc các trẻ nhỏ khuyết tật vận động đăng ký theo học tại trường, từ cấp trước tiểu học cho tới lớp 9, trong đó có nhiều em ở dạng nội trú toàn phần.

Trực tiếp thăm cơ sở học cụ, các phòng phục hồi chức năng, cơ sở hạ tầng, trang thiết bị dạy và học chuyên biệt của Trường đặc biệt hữu nghị Cuba-Việt Nam, ngôi nhà thứ hai của các trẻ em khiếm khuyết của 5 tỉnh miền đông Cuba, và lắng nghe những lời ca, tiếng hát của các cháu nhỏ dành cho Đoàn, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và nhiều thành viên trong Đoàn rất xúc động.

Chúng tôi cảm phục trước nghị lực phi thường và tinh thần lạc quan của các em, dù cơ thể còn khiếm khuyết nhưng từ ánh mắt tươi vui, nụ cười rạng rỡ trên gương mặt các em cho thấy sự yên tâm, lạc quan, yêu đời, biết trân trọng và đón nhận các giá trị tốt đẹp của tình yêu thương, lòng nhân ái, sự sẻ chia và giúp đỡ của mọi người.

Cũng như ở Việt Nam, với tinh thần “không để ai bị bỏ lại phía sau”, với nhiều mô hình mái ấm, ngôi trường tình thương hoạt động hiệu quả, thành công tại rất nhiều địa phương trong cả nước, tại ngôi trường đặc biệt này ở Santiago de Cuba, có cơ hội vào học tập và được chăm sóc tận tình, công phu tại đây, các em nhỏ khuyết tật ở nhiều mức độ được tìm lại những giá trị vốn có của bản thân để nỗ lực vươn lên, trưởng thành, khẳng định mình, tự tin hòa nhập xã hội.

Chủ tịch Quốc hội chia sẻ, qua những tiết mục văn nghệ rất đặc sắc của các cháu biểu diễn, nhất là qua những ánh mắt, nụ cười đã thể hiện các cháu được nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục rất chu đáo và chính các thầy giáo, cô giáo ở đây đã thực hiện những sứ mạng cao cả, không chỉ là người thầy, mà còn là người mẹ hiền, người thầy thuốc thường xuyên nuôi dưỡng, chăm sóc cho các cháu.

Lịch sử quan hệ tốt đẹp giữa hai đất nước, hai dân tộc qua nhiều thập kỷ được minh chứng thực tế trường hợp cụ thể, sinh động Trường hữu nghị Cuba-Việt Nam tại Santiago nối tiếp truyền thống bắt đầu từ những năm 1960, nước bạn Cuba đặt tên cho nhiều cơ sở, từ khu định cư, nhà máy, sân vận động và đặc biệt là các trường học, theo các địa danh và danh nhân của nước bạn Việt Nam xa xôi cách nhau nửa vòng trái đất.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chụp ảnh lưu niệm với giáo viên, học sinh Trường hữu nghị Cuba-Việt Nam. (Ảnh: TTXVN)

Những ngày qua ở La Habana, Chủ tịch Quốc hội và Đoàn công tác bên cạnh lịch trình bận rộn với gần 50 hoạt động quan trọng tại nhiều địa điểm khác nhau, đã có dành thời gian gặp gỡ, thăm hỏi và tặng quà đại diện lãnh đạo các trường mang tên Bác Hồ, Nguyễn Văn Trỗi, Võ Thị Thắng và đại diện làng Bến Tre.

Kết thúc chặng hành trình công tác với lịch trình hoạt động làm việc dày dặn, đi lại như con thoi, chia tay các bạn Cuba ở điểm dừng cuối tại thành phố Santiago de Cuba, lên đường qua Argentina, mỗi chúng tôi cảm nhận được sự nối tiếp mạnh mẽ, vững chắc “mối lương duyên” quan hệ hai đất nước, hai dân tộc Việt Nam-Cuba anh em hơn 60 năm qua, vẫn vẹn nguyên, đẹp đẽ dù tình hình thế giới và khu vực có những biến đổi sâu sắc, đan xen bao diễn biến phức tạp, khó lường, đầy xáo động.

Vượt lên hết, mối quan hệ hợp tác truyền thống tốt đẹp đó đang được hai bên vun đắp, phát triển lên tầm cao mới, với tâm thế nắm nắm bắt vận hội mới, hướng tới tương lai, tiếp tục kế thừa, phát huy mạnh mẽ truyền thống đoàn kết thủy chung giữa hai Đảng, Nhà nước, hai dân tộc trong nhiều năm tới!